Narodni muzej već 87 godina značajan deo kulture Niša

Dvadeseti vek je za ljubitelje istorije u Nišu počeo na najlepši mogući način – 1900. godine je, prilikom izgradnje tvrđavskog mosta, pronađen bronzani portret Konstantina Velikog. Ovaj vredni slučajni nalaz je trebalo negde smestiti i tada se stvorila svest o potrebi formiranja muzeja.

Narodni muzej Niš osnovan je 1. aprila 1933. godine. prvih meseci svog postojanja bio privremeno smešten u zgradi Učiteljskog doma i prvu izložbu postavljenu u ovom prostoru videlo je nekoliko hiljada posetilaca.

Osnovala ga je grupa zaljubljenika okupljena oko te godine osnovanog Muzejskog društva, čiji su najistaknutiji članovi bili i njegovi osnivači – Adam Oršić Slavetić, Rudolf Bratanić, Borivoje Gojković, Aleksandar Nenadović i Borivoje Popović.

Pola godine nakon svog osnivanja seli se u kuću Hristoduluovih, kada je i zvanično otvoren pod imenom Istorijsko – etnografski muzej grada Niša.

Materijal je bio razvrstan u sedam zbirki (praistorija, antika, srednji vek, numizmatika, zbirka umetničkih slika i zbirka oružja). Ogromnu štetu nanelo je savezničko bombadovanje Niša, 2. septembra 1944. godine, kada je zgrada muzeja stradala od direktnog pogotka bombe a sa njom uništen veliki broj prikupljenih predmeta.

Posle Drugog svetskog rata, Narodni odbor opštine Niš obnovio je muzej pod nazivom Narodni muzej (1947).

„Tokom rata uništena je kompletna etnografska zbirka a druge zbirke su bile prepolovljene, zadatak muzejskih poslenika je bilo da animira svest kod građana o potrebi za sakupljanjem starina. Pored otkupa i poklona, muzejske zbirke su se popunjavale i putem arheoloških istraživanja“.

Od 1950. godine muzej se nalazi u zgradi u Ulici Stanka Paunovića (danas Ulica Gen. Milojka Lešjanina) – tu je bilo smešteno istorijsko odeljenje pod nazivom Muzej NOB-a, a u zgradi nekadašnje banke u Ulici Petog kongresa (danas UlicaNikole Pašića) izložena je stalna arheološka postavka. Godine 1951. osnovana je Umetnička galerija u Sinagogi, a naredne godine otvoreno je memorijalno odeljenje Mija Stanimirović, čija je postavka skinuta 1957. godine. Stalna postavka Spomen muzeja na Logoru Crveni krst otvorena je 1967. godine.

Muzej je od osnivanja kompleksnog tipa i u svojim fondovima ima preko 40.000 predmeta, iz oblasti arheologije, numizmatike, epigrafike, istorije, istorije umetnosti,književne zaostavštine (uključujući legate Stevana Sremca i Branka Miljkovića). Tu su i odeljenja edukacije, konzervacije i dokumentacije i stručna biblioteka sa preko 14.000 publikacija među kojima je veliki broj starih i retkih izdanja. Narodni muzej Niš se stara i o kulturnim dobrima od izuzetnog značaja: Arheološko nalazište Medijana, Spomenik Ćele kula i Memorijani kompleks „12.februar” – Logor na Crvenom krstu.

„U susret 87 – om rođendanu Narodnog muzeja Niš, koji nas 01. aprila ove godine ostavlja bez gostiju, izolovane sa sekiracijom i brigama, pozdravljam (uz čestitke) sve zaposlene Muzeja. Takođe pozdravljam građanstvo i najširu publiku, sa željom da se brzo vratimo redovnim aktivnostima jer „ Nisu godine te što se broje u životu, već život u godinama“! (A. Linkoln)“, istakao je Nenad Spasić, direktor muzeja.

„Muzeji su veoma značajan deo našeg kulturnog domena i uobličavaju naša osnovna poimanja o prošlosti i sebi samima“. Donald Preciozi (Donald A. Preziosi), teoretičar muzeja.

Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.