Kao prvi hrišćanski car, veliki dobrotvor i ktitor hrišćanske crkve, Konstantin je nakon smrti kanonizovan, a u pravoslavnim crkvama, uključujući i Srpsku pravoslavnu crkvu, poštuje se kao svetac i „ravnoapostolni car“.
Konstantin Veliki
(Constantine the Great)
Flavije Valerije Aurelije Konstantin Avgust (27.februar 272. /22.maj 337.) (lat. Flavius Valerius Aurelius Constantinus Augustus), poznatiji kao Konstantin I Veliki (306-337), je bio rimski car.
Kao reformator sproveo je čitav niz važnih reformi na polju administracije i vojske koje su osnažile Rimsko carstvo, uzdrmano velikom krizom 3. veka. Kao prvi rimski vladar koji je prihvatio hrišćanstvo, dotad veru progonjene manjine, Konstantin je pokrenuo hristijanizaciju Carstva i uzrastanje hrišćanstva u dominatnu veru tadašnjeg civilizovanog sveta.
Otpočinjanjem hristijanizacije Carstva, kao i osnivanjem Carigrada, Konstantin je udario temelje budućem Vizantijskom carstvu. Kao prvi hrišćanski car, veliki dobrotvor i ktitor hrišćanske crkve, Konstantin je nakon smrti kanonizovan, a u pravoslavnim crkvama, uključujući i Srpsku pravoslavnu crkvu, poštuje se kao svetac i „ravnoapostolni car“.
Konstantin se rodio između 271. i 273. godine, 27. februara, u rimskom gradu Naisu (Naissus) tj. današnjem Nišu, u provinciji Gornja Mezija (Moesia Superior). Otac mu je bio Konstancije Hlor, u to vreme rimski oficir visokog ranga, a majka Jelena, žena skromnog porekla, po nekima gostioničareva kći. Konstantin Veliki je u svom rodnom gradu Naisubogato uredio rezidenciju u Medijani.
Na putu za Večni Grad, Konstantin je doživeo mistično iskustvo nakon koga se otvoreno opredelio za hrišćansku veru. Po Laktanciju, čiji je spis „O smrti progonitelja“ nastao već oko 317/8. god, Konstantinu je u snu, u noći koja je prethodila bici kod Milvijskog mosta (The Battle of the Milvian Bridge), naloženo da na štitove svojih vojnika stavi slovo H sa vertikalnom crtom zakrivljenom pri vrhu tako da formira hristoram. Po Konstantinovom biografu episkopu Evseviju Cezarejskom, koji je carevu biografiju sastavio nešto posle 337. godine, car mu je lično i pod zakletvom nekoliko godina kasnije ispričao čitav događaj.
Po Evsevijevoj priči u Vita Constantini, car se molio bogu koga je poštovao i njegov otac i narednog dana na nebu, iznad sunca, Konstantin i njegova vojska su ugledali svetlosni krst sa natpisom „ovim pobeđuj“ (τουτο νικα). Car nije bio siguran u značenje vizije dok ga u snu nije posetio Hrist i preporučio mu da napravi vojni steg u obliku znaka viđenog na nebu i iskoristi ga u bici. Sutradan, Konstantin je naredio da se iskuje vojni steg (labarum) sa vencem na vrhu u kome se nalazila spojena grčka slova H i R u vidu Hristovog monograma. Nakon toga, car je odlučio da sledi boga koji mu se ukazao i okupio je oko sebe hrišćanske sveštenike od kojih je zatražio da ga upute u Hristovu veru.
Konstantin je u Italiji obnarodovao Galerijev edikt o toleranciji iz 311, a zatim je naredio i da se crkvi vrati oduzeta imovina. U opravdanost svoje verske politike želeo je da ubedio je i svog saveznika Licinija kada su se u februaru 313. sastali u Milanu gde se Licinije oženio saveznikovom polusestrom Konstancijom. Ovaj sastanak poslužio je kao osnova predanja o Milanskom ediktu kojim je Konstantin navodno hrišćanima dao slobodu veroispovesti, a hrišćanstvo učinio ravnopravnim sa ostalim religijama Carstva.
324. godine car Konstantin proglašava hrišćanstvo jedinom službenom religijom Rimskog carstva.
Izvori:
Enciklopedija Niša 1995.
„Nepobedivi Konstantin“ Nikola Keravica
Narodna Biblioteka
Niški Vesnik
Wikipedija
Autor:
Novaković Č. Milan
Za Zvezdicu …..
Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.
