PRIČE IZ PANTELEJA: Manastir u kome je ikona zaplakala, a oganj zatreperio i najavio bombardovanje Srbije (VIDEO)
Manastir Svetog Jovana Krstitelja nalazi se u Gornjem Matejevcu, u niškoj opštini Pantelej i pripada Eparhiji niške Srpske pravoslavne crkve. Manastir predstavlja nepokretno kulturno dobro i spomenik kulture od velikog značaja.
Manastir Svetog Jovana smešten je 10 kilometara severoistočno od Niša, u selu Gornji Matejevac. Sadašnja crkva podignuta je na ostacima stare crkve iz 19. veka. Manastir Svetog Jovana je odigrao je važnu ulogu tokom bitaka za oslobođenje Niša od Osmaniljske vladavine. Za ikonu Svetog Jovana, koja se nalazi u manastiru, veruje se da ima lekovitu moć.
Manastir Sv. Jovana nalazi se severno od sela Gornji Matejevac, na zaravni ispod brda Beli breg. Sadašnja crkva sagrađena je u prvoj polovini XIX veka, na ostacima stare crkve.Manastir Sv. Jovana imao je značajnu ulogu tokom borbi za oslobođenje Niša od osmanlijske vojske. Za vreme Prvog srpskog ustanka, konak manastira bio je sedište komande srpskih ustanika. Crkva je jednobrodna građevina sa upisanim krstom. Arhaičan tip upisanog krsta udaljava prvobitnu crkvu Sv. Jovana od moravske škole i približava je vizantijskom graditeljstvu. Fasada zapadnog dela obrađena je po ugledu na obližnju vizantijsku Latinsku crkvu, a u njenoj unutrašnjosti posebnu pažnju privlači ikonostas iz 1855. godine ukrašen u pozlaćenoj duboreznoj plastici.
“Iznad manastira postoji jedno mesto koje se zove “Konstantinova stolica” i tu su pedesetih godina XX veka pronađeni ostaci pale vizantijske crkve”.
Manastir je u svojoj istoriji nekoliko puta rušen i obnavljan, pogotovo za vreme vladavine Osmanlija. U XVI veku crkva je obnovljena i dozidana je priprata, a nešto kasnije u prvim decenijama XVII veka crkva je živopisana.
Nakon Prvog svetskog rata, a posle ruske Oktobarske revolucije u ovom manastiru su našle utočište odbegle ruske monahinje, koje su tu boravile do kraja Drugog svetskog rata.
“Malo se zna, da su za vreme svog boravka u manastiru, ruske monahinje držale dom za slepu decu”.
Manastir je nakon toga dugo bio napušten, sve do devedesetih godina i dolaska igumana Ilije Milinkovića iz Svete zemlje, kada je monaški život ponovo obnovljen. Manastir i dalje “živi” i u njemu ima kaluđera.
Interesantan je podatak da se u manastiru čuvaju kosti svetaca, a za ikonu Svetog Jovana Krstitelja veruje se da je čudotvorna.
“Poznato je čudo vezano za ikonu Svetog Jovana Krstitelja, koja je za vreme bombardovanja 1999. godine plakala!.
Oganj je početkom devedesetih donet iz Jerusalima, a za ikonu Svetog Jovana se veruje da je isceliteljska, posebno kada su očne tegobe u pitanju.
„Interesantna je i priča da je taj oganj pre bombardovanja treperio i kada je otac Ilija pitao zašto treperi, neko mu je objasnio da će verovatno nešto sa neba da dođe, nešto da se desi. Čak postoji i priča da je jednom vojniku dato Sveto pismo, on je otišao na Kosovo, i upravo ga je ta knjiga spasila od metka, zrno se zadržalo u Svetom pismu“.
Prema jednom predanju vojvoda Stevan Sinđelić se sa svojim ratnicima pričestio u manastiru pre pogibije na Čegru.
Manastir Svetog Jovana Krstitelja u Gornjem Matejevcu, pored monaštva, veoma je živ u vidu posetilaca. Mnogo ljudi iz Niša, ali i cele Srbije obilazi manastir, dolazi na Liturgije i za praznike i često koristi priliku da uživa u prirodi i miru koji okružuju i vladaju u manastiru i porazgovaraju sa kaluđerima koji su tamo.
Tekst je deo projekta „Priče iz Panteleja“ koji je podržan od strane GO Pantelej u okviru Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja.
Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.