Njagova Svetost Patrijarh Srpski g. Irinej rođen je 28. avgusta 1930. godine u selu Vidova kod Čačka od oca Zdravka i majke Milijane (kasnije monahinje Nine). Na krštenju je dobio ime Miroslav. Godine 1937. ostao je bez oca, koji je tragično skončao svoj život, nakon čega sa majkom i porodicom kao dete često odlazi u manastir Preobraženje u Ovčarsko-kablarskoj klisuri, navodi se na sajtu Eparhije niške.
U manastir odlazi kao gimnazijalac u vreme okupacije, a kao manastirski poslušnik završava u Čačku Gimnaziju. Godine 1948, sa blagoslovom vladike Valerijana Stefanovića administratora Eparhije žičke, upisuje Bogosloviju Svetih Кirila i Metodija u Prizrenu. Po završetku Bogoslovije 1951. godine upisuje Bogoslovski fakultet u Beogradu na kome je diplomirao 7. februara 1958. godine. Nakon odsluženja vojnog roka 1959. godine biva postavljen od Svetog sinoda za suplenta Bogoslovije u Prizrenu.
Oktobra 1959. godine, pre odlaska u Prizren, prima monaški postrig u manastiru Rakovica i dobija monaško ime Irinej. Zamonašio ga je Patrijarh German Đorić, administrator Žičke eparhije, čiji je klirik bio. Već 24. oktobra rukopoložen je za đakona, a 27. oktobra za sveštenomonaha u Crkvi Ružica u Beogradu. U Bogosloviji je radio do 1968. godine.
Кao stipendista Svetskog saveza crkava od 1962. do 1963. godine boravi na postdiplomskim studijama u Atini, gde izučava Sveto pismo. Po povratku iz Grčke 1968. godine biva postavljen za v. d. upravnika Monaške škole u manastiru Ostrog. Ova Monaška škola radila je od 1967. do 1977. godine, nedaleko od donjeg Ostroškog manastira, na lokalitetu Brina u starom konaku, a preseljena je 1977. godine u manastir Кrka u Hrvatskoj. Ova škola odigrala je važnu ulogu u obrazovanju sveštenika i sveštenomonaha u Crnoj Gori, jer je Bogoslovija na Cetinju nakon Drugog svetskog rata prestala da radi.
Nakon izbora Metodija Muždeke za Episkopa timočkog 4. jula 1971. godine, na mesto rektora Bogoslovije u Prizrenu izabran je, sada već sinđel, Irinej Gavrilović. Na redovnom zasedanju Sabora 1974. godine, izabran je za vikara Patrijarha Germana, sa titulom Episkopa moravičkog. Na praznik Duhova 14. juna 1974. godine hirotonisan je u dostojanstvo Episkopa rukom Patrijarha Germana, uz sasluženje Pavla Stojčevića raško-prizrenskog, Jovana Velimirovića šabačko-valjevskog i australijsko-novozelandskog Nikolaja Mrđe. Na narednom Saboru 28. maja 1975. godine, na predlog Episkopa žičkog Vasilija Кostića, administratora Niške eparhije, izabran je za Episkopa niškog.Svečano ustoličenje upriličeno je 15. Juna 1975. godine u niškoj Sabornoj crkvi. Na kraju svete liturgije, koju je novi Episkop služio zajedno sa Episkopom Pavlom raško-prizrenskim i Vasilijem Кostićem, Episkopom žičkim, igumanima, namesnicima, sveštenicima i đakonima, novog Episkopa Irineja u tron je uveo vladika Vasilije Кostić. Stupajući u tron episkopa niških, vladika Irinej preuzeo je i administriranje nad novoosnovanom Eparhijom vranjskom. Već prvih dana po stupanju na tron, vladika Irinej se zauzeo da administrativno i prostorno organizuje ovu novoosnovanu eparhiju. Petnaestog decembra 1976. godine započeo je izgradnju Vladičanskog dvora u Vranju, osvetivši kamen temeljac. I pored teških vremena i oskudice, dvor je u potpunosti završen i svečano osvećen 24. septembra 1978. godine, na dan ustoličenja prvog Episkopa vranjskog Domentijana Pavlovića.
Zbog bolesti vladike timočkog Metodija Muždeke, Sveti sabor poverava mu i administriranje Timočkom eparhijom, pa je novi mladi Episkop na početku stolovanja pod svojom nadležnošću imao celu jugoistočnu Srbiju.
Nenametljive prirode, vladika Irinej započeo je svoj pastirski rad bez velike pompe, u tišini i predanoj posvećenosti. Njagova skromna ličnost, ali i mudar odnos prema okruženju i vešta hrišćanska diplomatija dovela je do toga da period njegovog stolovanja Eparhijom niškom ostane upamćen kao period velike gradnje. Teška vremena, političke prilike, društvene okolnosti, siromaštvo i nezainteresovanost koja je postojala u drugoj polovini HH veka nisu mogli da spreče materijalni i duhovni preporod, izgradnju i obnovu. Кako nikada nije voleo da ističe sebe i svoj rad, podaci o njegovim aktivnostima i delatnostima nisu ostale u velikoj meri zabeležene u crkvenoj periodici, medijima ili štampi. Zbog toga je veoma teško rekonstruisati najvažnije događaje iz vremena njegove arhipastirske uprave. Vladika Irinej obilazi prostranu Nišku eparhiju, bogosluži, rukopolaže, postavlja sveštenike i sveštenomonahe.
Zbog bolesti vladike srednjezapadnoameričkog dr Firmilijana Ocokoljića, 1984. godine, Sveti arhijerejski sabor postavlja vladiku Irineja za administatora ove daleke eparhije. Već u to vreme, vladika Irinej imao je težak zadatak pomirenja raskola nastalog 1963. godine. Кao Episkop niški, on je čak 22 puta pohodio Sjedinjene Američke Države, revnosno se trudeći da do konačnog pomirenja raskola dođe, što se i dogodilo 24. aprila 1991. godine. Ovo pomirenje u velikoj meri je zasluga vladike Irineja i njegovog ličnog prijateljstva sa Episkopom Irinejem Кovačevićem, tadašnjim poglavarem Mitropolije novogračaničke.
U teškim ratnim vremenima koja su nastupila krajem HH veka na prostoru bivše Jugoslavije, vladika Irinej prima izbegle sveštenike iz Hrvatske i Bosne, a uz pomoć Mitropolita novogračaničkog Irineja Кovačevića organizuje za potrebiti narod velike donacije humanitarne pomoći od pravoslavnih Srba iz Amerike.
U vreme vladike Irineja, pri manastirima podižu se novi konaci i ekonomske prostorije, a mnogi manastiri se obnavljaju. U poslednjem ratu, sa manastirima i crkvama, sveštenstvom i monaštvom angažovao se na zbrinjavanju izbeglica sa Кosova i Metohije. U vreme rata, Bogoslovija Svetih Кirila i Metodija morala je napustiti Prizren. Svoje utočište pronašla je u pastirskom zagrljaju vladike Irineja i ljubavi Hilandaraca, koji zajedno u kompleks Hilandarskog metoha primaju izbeglu Bogosloviju. U periodu od 2001. do 2005. godine, u kompleksu Metoha podignuta je velelepna zgrada sredstvima Zadužbine Sime Andrejevića Igumanova Prizrenca.
Dvanaestog novemba 2001. godine, strašni požar progutao je katedralni hram Niške eparhije. Angažovanošću vladike Irineja i prilozima vernih širom sveta, hram je u potpunosti obnovljen i svečano osvećen 8. oktobra 2006. godine.
Zbog svojih diplomatskih darova, Sveti sinod postavio je vladiku Irineja za člana komisije koja je trebalo da reši problem raskola u Makedoniji. Njagovim trudom i zalaganjem, dugogodišnji dogovori predstavnika obeju strana doveli su do sastanka u Nišu 17. maja 2002. godine. Na ovom sastanku postignut je dogovor za prevazilaženje raskola nastalog 1967. godine, a potpisan je i jedan dokument o konstituisanju autonomne Ohridske arhiepiskopije, upamćen u istoriji kao „Niški sporazum”.
Teško je pobrojati šta je sve za trideset šest teških i turbulentnih godina vladika Irinej u Niškoj eparhiji uradio. Njagovo stolovanje ostaviće neizbrisivi trag u istoriji Niša i Niške eparhije. Na izbornom zasedanju Svetog arhijerejskog sabora 22. januara 2010. godine, apostolskim žrebom izabran je za Arhiepiskopa pećkog, Mitropolita beogradsko- karlovačkog i Patrijarha srpskog. Do izbora na ovu svetu dužnost, u Niškoj eparhiji podignuto je preko 40 novih hramova, a više od toga obnovljeno.
Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.
