VELIKI JUBILEJ 950 godina od osnivanja manastira Svetog Prohora Pčinjskog

U Eparhiji vranjskoj, minulog vikenda, održan je međunarodni naučni skup „Prepodobni Prohor Pčinjski – 950 godina u srpskom narodu“. Predstavljeno je ukupno 28 referata kojima su, u tematskim celinama u dve sesije prvog dana i jednoj sesiji drugog dana skupa, obrađena i predstavljena raznovrsna pitanja iz istorije, istorije umetnosti, bogoslovlja, istorije književnosti i drugih društveno-humanističkih nauka, saopštila je Eparhija vranjska.

Učesnici naučnog skupa su preispitali stara saznanja o vremenu života i rada Svetog oca Prohora Pčinjskog, o nastanku njegovog kulta, o ktitorima manastira – romejskom caru Romanu IV Diogenu i srpskom kralju Stefanu Milutinu, o značaju obnove manastira u XIV veku u svetlu procvata isihazma na Balkanu, o zastupljenosti Prohorovog poštovanja i pomena u kulturi, zatim u civilizacijskim ostvarenjima: crkvenoj himnografiji, likovnim umetnostima, književnosti kako u usmenoj narodnoj tako i pisanoj umetničkoj tradiciji.

„Referati su prikazali značaj manastira Svetog Prohora Pčinjskog u životu Stare Srbije, shvaćene u istorijskom smislu kao etnografski i geografski jedinstvene oblasti koja je obuhvatala centralno-balkanske prostore i bila južna predstraža države svetih Nemanjića čineći južnu kanonsko-pravnu teritoriju Pećke Patrijaršije (1557–1766). Na naučnoj konferenciji prezentovani su radovi koji su osvetlili pitanja iz novijeg doba duhovnog uticaja i značaja manastira od vremena borbe za oslobođenje od turske vlasti pa sve do uloge savremenih duhovnika poput igumana Pajsija Tanasijevića, koji su svojim životom i delima doprineli da manastir bude i ostane dostojan predstavnik starog duhovnog nasleđa i asketskog iskustva svete Pravoslavne Crkve“, navodi Eparhija vranjska.

Međunarodni naučni skup Prepodobni Prohor Pčinjski – 950 godina u srpskom narodu nije samo ovekovečio istoriju i kulturno i duhovno predanje ove vekovne svetinje srpskog naroda, već je na praktičan način kroz međunarodnu saradnju naučnika najvažnijih društveno-humanističkih disciplina pokazao i demonstrirao potrebu povezivanja i interdisciplinarne saradnje, čime se na najbolji način mogu dati novi naučni rezultati i produbiti saznanja o složenim istorijskim i kulturnim procesima koji se vekovima odvijaju na prostoru Balkana i Srbije.

Ovakva saradnja svih bitnih ustanova srpskog naroda: Srpske Pravoslavne Crkve, Beogradskog univerziteta i Niškog univerziteta, uz podršku lokalnih državnih institucija daje visok primer preko potrebne saradnje krunisane konkretnim društveno korisnim rezultatima.

„U toku 2021. godine rezultati međunarodnog naučnog skupa Prepodobni Prohor Pčinjski – 950 godina u srpskom narodu biće publikovani u zborniku sa naučnog skupa čime će naučni rezultati prezentovani na samom skupu biti dostupni i široj društvenoj i naučnoj javnosti ne samo u Srbiji već i u regionu.“

Burna istorija manastira Sveti Prohor Pčinjski čuva sećanja na čuda koja su se, prema verovanjima, dešavala ispred moštiju sveca. Bolesni su ozdravljivali, nesrećni nalazili mir, molitve nerotkinja uslišene i one blagoslovljene porodom, piše Magazin Novosti.

O pustinjaku Prohoru Pčinjskom se zna da je živeo početkom 11. veka. Još kao mladić otišao je u isposništvo, prvo u nagorički kraj a zatim je utočište našao na planini Kozjak. Legende kažu da nije video ljudsko biće više od 30 godina, sve do susreta sa budućim vizantijskim carem Romanom Četvrtim Diogenom koji je lovio u kozjačkim šumama.

Sledeći ranjenu srnu, vizantijski plemić je pukim slučajem stigao do pećine monaha Prohora, a ovaj mu je tada prorekao da će postati car.

Možda bi i Diogen zaboravio na ovaj slučajni susret i proročanstvo isposnika iz pećine da mu se, kada je zaista seo na carski tron, u snu nije javio Prohor i rekao mu prekorno: “Ti si zaboravio mene starca”.

Car tada odlazi na Kozjak i traži pećinu gde su se sreli. Naći će je tek posle duge potrage, a u njoj i posmrtne ostatke starca koji se upokojio.

Prema verovanju, još tada su počela da se dešavaju čuda. Prvo već kada je car Diogen rešio da podigne crkvu u Starom Nagoričanu. Kada su, međutim, pokušali da odnesu Prohorove mošti, one su ostale kao prikovane za zemlju. Monah Prohor ni mrtav nije želeo da napusti pčinjski kraj. Tako je od rečnog kamena napravljena mala crkva i u nju je položeno telo sveca. Više od 200 godina posle toga, nad tom crkvom je sveti kralj Milutin podigao veću bogomolju.

Sveti Prohor Pčinjski je jedini svetitelj u Srpskoj pravoslavnoj crkvi koji neprestano toči sveto miro iz svetih moštiju. Mnogi vernici dolaze da se poklone svecu i vide ovo čudo.

Prepričavaju se razna iskustva vernika, mnogi kažu da čim nogom kroče u zidine manastira, osete neverovatan mir. Nestaju brige, glavobolje i nedoumice koje razaraju duh i telo. Monasi manastira vole da čuju i zabeleže utiske vernika, mole se za njih i njihove porodice.

Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.