Severnim obodom Niša kroz istorijske epohe

Planinarsko društvo „Preslap“, uz finansijsku podršku Grada Niša i logističku podršku Gradske opštine Crveni Krst, izvelo je treću planinarsko-rekreativno-edukativnu akciju na severnom obodu Niša. Trasa akcije bila je duga 16 kilometara, akcija je izvedena po pravom letnjem danu, a sama staza je bila lagana za prelazak.

Trasa je počela u selu Donji Matejevac, a prvo odredište bila je crkva Svete Petke, sa čijim su se istorijatom i važnošću učesnici akcije ukratko upoznali. Par stotina metara iznad ove crkve, nalazi se i brdo Čegar sa čuvenim spomenikom srpskim ustanicima i junacima vojvode Stevana Sinđelića. O boju na Čegru, ovde je održana i prigodna beseda.

Dalje je trasa učesnike odvela na brdo Vinik, za koje istoričari kažu da čuva ključeve istorijskih tajni grada Niša. Na brdu Vinik, odredišta su bili najviši vrh Vinika, zatim vidikovac prema Nišu na južnim padinama Vinika, te izlazni deo iz laguma, koji su još u rimsko doba prokopani od tvrđave, preko gradskog polja, do brda Vinik. Prigodna istorijska predavanja, na Viniku su održana o antičkom periodu, kada je rimska vlastela na Viniku imala svoje vile i letnjikovce, i kada je Vinik, kako mu i naziv kaže, bilo mesto na kome se uzgajala vinova loza i pravilo vino.

Na Viniku je bilo reči i o oslobođenju Niša od viševekovnog turkog ropstva, kada je, u zimu 1877/78 godine, Vinik ostao poslednje uporište turske odbrane Niša pred naletom sprskih oslobodioca, pod vrhovnom komandom knjaza (kasnije kralja) Milana Obrenovića. O tajnama laguma, o gradnji laguma, o čuvenom baronu Nikoli Doksatu de Morezi, priča je potekla upravo na mestu gde su i sada vidljivi izlazi iz ovih tajanstvenih laguma, koji nisu ispitivani još od 1938.godine.

Sa Vinika, trasa je učesnke akcije spustila u naselje Podvinik, i dalje je vodila do sela Hum. U crkvi Svetog Nikole u Humu, planinare je dočekao otac Ivan Lilić, jerej, paroh humski, koji je održao prigodno slovo o istoriji sela Huma i crkve Svetog Nikole. Malo iznad Huma, uzidiže se i Humska čuka, uzvišenje koje predstavlja jedan od najvažnijih arheoloških lokaliteta u Evropi, za period mlađeg kamenog doba i starijeg bakarnog doba. I o ovome je bilo prigodne priče tokom akcije. Na kraju, akcija je završena u naselju Donji Komren, posluženjem ručka za sve učesnike.

Vodički tim akcije činili su Miroslav Dokman, Dragan Stevanović, Uglješa Đorić i Milorad Ignjatović, a predavanja o istoriji upriličio je Miroslav Dokman.

Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.