Sahat kula, jedan od najreprezentativnijih objekata u Niškoj tvrđavi, koja je nažalost srušena

Jedan od svakako najreprezantivnijih objekata u unutrašnjosti Niške tvrđeve je Sahat kula. Bila je smeštena sa leve strane puta koji je vodio iz pravca glavne, Stambol kapije na blagom uzvišenju, neposredno ispod Bali begove džamije koja je preživela do danas. Njen izgled i položaj zabeleženi su na više fotografija načinjenih nakon oslobođenja Niša 1878. godine od strane Genaralštaba srpske vojske.

Do sredine XIX veka prosečnog Osmanliju je pratio ritam ezana (islamski poziv na molitvu) koji je pet puta dnevno oglašavan uz pomoć zvona i mujezina sa vrha minareta i zbog toga je bilo neophodno da se zna vreme u minut.

Osmanska administracija je zbog toga imala instituciju zaduženu za tačno merenje vremena koja se nazivala muvaktihane (tur. Muvakktihane) koje su radile uglavnom u okviru džamija. Glavno zaduženje muvakita, stručnjaka za merenje vremena koji proučava i beleži kretanje planeta i poseduje znanja o astrologiji, bila je da na osnovu sunčanog sata računa i doređuje vreme molitve, iftara odnosno vreme posta i važnijih verskih praznika i o tome obaveštava mujezina.

Sahat kule su u većini slučajeva podizane na glavnom gradskom trgu ili na uzvišenjima iznad grada kako bi bile upadljive i vidljive sa veće udaljenosti. Iako ne u velikom broju sahat kule se na Balkanu sreću već u XVI veku, a najstarija je ona u Skoplju koja je podignuta 1572. godine.

Sahat kula u Niškoj tvrđavi podignuta je najverovatnije nakon izgradnje tvrđave 1723. godine i pored verskog imala je i signalnu namenu, u slučaju požara ili neke druge opasnosti.

Nemamo, na žalost arhitektonske podatke ni dimenzije ove građevine, ali se dosta može naslutiti na osnovu fotografija. Ostao je podatak da je zvono sa sahat kule u tvrđavi skinuto i ugrađeno u zvonik crkve Svetog Pantelejmona gde se i danas oglašava.

Kula je na žalost srušena kao i većina objekata koji su krasili unutrašnjost niške tvrđave.

Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.