Nekada Remezijana, Ak Palanka danas Bela Palanka

Na svečanoj akademiji, koja će biti održana u Ustanovi kulture “Remezijana“ biće dodeljena najviša javna priznanja. Za dobrinos na uspostavljanju izuzetne saradnje opštine Bela Palanka sa svim republičkim relevantnim institucijama u cilju realizacije projekata i planova za dobrobit svih Belopalančana zahvalnice će biti i dva ministra Vlade Srbije kao i lokalna preduzeća koja su se radom i zalaganjem istakla. Svečana akanedmija danas počinje u 13 sati.

U sklopu obeležavanja Dana opštine u galeriji UK „Remezijana“ postavljena je izložba pod nazivom „Drugi balkanski rat na fotografijama i dokumentima“

Izložba je upriličena povodom obeležavanja 111 godina od pobede u Drugom balkanskom ratu, ali i u okviru obeležvanja Dana opštine. Postavka se sastoji iz više od 20 panoa na kojima su prikazane važne fotografije i dokumenti, izvodi iz dnevnika, ali i neke do sada gotovo nepoznate fotografije. Izložba hronološki prikazuje kompletan tok Drugog balkanskog rata, od objave rata do velike pobede srpske vojske, kao i događaje koji su ratu prethodili. Autor izložbe je prof. dr Dejan Antić, vanredni profesor Filozofskog fakulteta u Nišu i od juče novimenovani državni sekretar u Ministarstvu kulture prof. dr Dejan Antić. Izložba će biti otvorena narednih par nedelja. Svi zainteresovani mogu je posetiti svakog radnog dana od 07:00 do 15:00 časova.

Bela Palanka se nalazi u jugoistočnoj Srbiji, zauzima središnji tok reke Nišave između Suve planine na jugozapadu i Svrljiških planina na severoistoku i ima oko 12000 stanovnika.

Geografski položaj

Po izlasku iz Sićevačke klisure , od Niša prema Pirotu smeštena je Bela Palanka.

Zahvata površinu od 517 km2 i jedna je od najvećih u ovom delu Srbije, ima 12.126 stanovnika po popisu iz 2011.godine, a Opštinu čini 46 naselja.

Nalazi se na raskrsnici puteva za Bliski Istok i srednju Aziju i udaljena  je od Beograda – 280 km, od Niša – 42 km, od Pirota 27 km i od Sofije – 108 km.

Sa zapada se graniči  opštinom Niška banja, sa severa opštinama Svrljig i Knjaževac, sa istoka opštinom Pirot, sa juga  opštinom Babušnica, i sa jugozapada sa opštinom Gadžin Han.

Zbog povoljnih prirodnih uslova, bogatog kulturno – istorijskog nasleđa, brojnih manifestacija, sportskih sadržaja, tradicionalne hrane i gostoprimstva ljudi  postoje mogućnosti  za razvoj svih oblika turizma.

Istorijat

Kako je Bela Palanka pogađana ratovima i osvajanjima kroz vekove i menjala svoje osvajače i okupatore, tako se i njena imena menjala kroz vekove. Kako su tu bili prvi Kelti, tačnije jedno njihovo pleme Remi tako je i prvobitni naziv Bele Palanke koju poznajemo bilo Remezijana, u trećem veku (292.godine).

Kako su vekovi prolazili tako se i staroantičko naselje menjalo i poprimalo nove dimenzije, ovog puta pod upravom Rimljana, koji su ostavili svoj trag u vidu bazilika, rimskih stubova i miljokaza.

Na osnovu misionarskog delovanja slavnog episkopa Nikete (338. – 420.)  se zaključuje da krajem  IV i početkom V veka Remezijana postaje sedište episkopije. Niketa je slavni misionar i crkveni pisac čije je ime imalo dodatak Remesianesis.  Postojanje episkopskog sedišta ukazuje da je u Remezijani preovladalo hrišćanstvo.

Vekovi su prolazili, a u tadašnje belopalanačko naselje su ušli Turci, a sa njima je došlo do ponovnog menjanja imena palanke kojoj su kumovali tadašnji turski zapovednici i vladari.

Prvo pominjanje Bele Palanke je u  pisanim dokumentima, navođenjem Izvora kao prvobitnog naziva ovog naselja u XI veku, ali se pouzdano zna da je naselje postojalo još ranije u VIII ili IX veku.

Turski zapovednici i vladari se smenjivaše, a sa njima i imena, pa su od XVII veka poznati nazivi Musa-Pašina Palanka, Mehmed- Pašina Palanka, Mustafa- Pašina Palanka, početkom XVIII veka.

„Zanimljivo je to da se Bela Palanka prvi put pominje u ratnim materijalima maršala Sekendorfa 1737. godine, i to kao Ak Palanka, gde “AK” na turskom znači “belo”, objavljuje zvanični sajt Turističke organizacije Bela Palanka.

Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.