Antički grad Medijana jedan je od simbola Niša kakvim se malo koji grad u svetu može pohvaliti. Predstavlja jedinstven kompleks nastao u vreme Konstantina Velikog (306 – 377) i njegovih sinova.
Prema podacima Narodnog muzeja u Nišu intenzivan život na Medijani je trajao u periodu od 337 do 361. godine, u vreme Konstantinovih naslednika Konstansa i Konstancija II, kao i u vreme kratkotrajne vladavine Julijana Apostate.
„Medijana je bila carska vila izgrađena i za uživanje i obavljanje državnih poslova, ali i kao poljoprivredno imanje. Na Medijani se sakupljao i dalje distribuirao porez (anonna) u obliku namirnica, za izdržavanje carskog, vojnog i činovničkog aparata. Godine 364. na Medijani su carevi Valens i Valentinijan I podelili carsku pratnju i vojsku“, navode iz Narodnog muzeja.
Antičko naselje Medijana uništeno je u provali Huna, sredinom V veka, a taj prostor ponovo je naseljen tek u srednjem veku.
Medijana – antički grad čije se tajne otkrivaju i danas
Upravo završeno istraživanje rimskih termi na Arheološkom nalazištu Medijana delimično je iznenadilo stručnjake, jer nisu očekivali ovakav luksuz.
Postojale su prostorije za presvlačenje, kupanje, masažu, sunčanje, a bilo je i vežbaonica, otkriveno je i podno grejanje, mozaik, freske, skulpture. Sve to ukazuje na izuzetan luksuz.
Postojanje oko dvadesetak objekata evidentirano je ranijim istraživanjima, a među najpoznatijima je vila sa peristilom, koja zauzima centralni deo na Medijani.
Istraživanja antičkih termi, koje se nalaze u sklopu Konstantinove vile, odvijala se do 1967. godine kada su prekinuta, a nastavljena su pedeset godina kasnije od 2. aprila do 8. juna 2019. godine.
„Radi se o objektu koji je delimično istražen. Mi smo nakon dva meseca otkrili još oko 400 kvadrata termi, tako da njihova ukupna istraženost sada iznosi oko hiljadu i po kvadratnih metara. Sada nam je potpuno jasno da se objekat širi i to u pravcima severa, juga i zapada i potpuno je jasno da treba nastaviti istraživanja“, rekla je Vesna Crnogavac, arheolog Narodnog muzeja u Nišu.
Terme u sastavnom delu vile sa peristilom, navela je Vesna Crnoglavac, bile su u privatnom vlasništvu i služile su isključivo vlasniku i gostima.
„Na celom tom severnom delu nalaze se sale za prijem. Pored prijema, koji su imali za svrhu obavljanje zvaničnih državničkih poslova, svaki prijem se završavao gozbama. U tom severnom delu su održavane te gozbe, pronađene su dve male sale privatnog karaktera, luksuzni apartmani i svi oni koji su boravili, koristili su i te terme„, istakla je Crnoglavac.
Centralni deo vile na Medijani je danas pokriven, a da bi se pokrio i bio dostupan deo sa termama, moraju se završiti istraživanja, navela je Vesna Crnoglavac.
Nakon završenog istraživanja gradonačelnik Niša Darko Bulatović je poručio da će Grad višestruko uvećati sredstva koja izdvaja za istraživanja i uređenje Medijane za turističke posete. On je obećao i da će posredovati u razgovorima sa rukovodstvom republičkog Zavoda za zaštitu spomenika oko dobijanja dozvole za otkrivanje drevnih mozaika i njihovoj prezentaciji javnosti.
Da na teritoriji Niša postoji antički grad koji krije mnoge tajne, na kraju razgovora za Niške Vesti, potvrdila je arheolog Vesna Crnoglavac.
„Ono što niko ne može da zna to je šta će se sve još naći pod zemljom i koliko će se sve to proširiti“, zaključila je Crnoglavac.
Arheološki park Medijana kod Niša 2012. godine zatvoren je za posetioce zbog radova na pokrivanju lokaliteta. Otvaranje se očekuje čim se završi istraživanje kupatila i, naravno, konzerviranje tih nalaza.
Tekst je deo projekta „Gde prošlost susreće budućnost“ koji je podržan od strane Sekretarijata za kulturu i informisanje Grada Niša u okviru raspodele sredstava za finansiranje proizvodnje medijskih sadržaja u 2019. godini
Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.