Kuća “turska ambasada” jedini sačuvan objekat u kome je bio smešten konzulat krajem 19. veka
Stara kuća iz turskog perioda poznata kao “turska ambasada” je jedini sačuvani objekat u kome je bio smešten jedan od desetak konzulata koliko ih je bilo u Nišu krajem 19. veka.
Istoričar Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Nišu Đorđe Stošić rekao je da se kuća nalazila u nekadašnjoj Ćibir – kaptijan mahali ( danas ulica Petra Vučinića br. 16) koja je bila gospodska mahala naseljena uglednim Turcima.
“Kuća je pripadala imućnijem Turčinu, agi ili begu, koji se nakon oslobođenja Niša preselio u Tursku. Godina gradnje nije poznata, ali sudeći po mestu gde se nalazi podignuta je najverovatnije u prvim decenijama prošloga veka”, kazao je Stošić.
Stare Nišlije ovu kuća znaju kao “tursku amasadu”. U Nišu je, po oslobođenju od Turaka, otvoreno nekoliko konzulata, a prvi konzulat su otvorili Turci već 1879. godine.
“Ovo je jedina zgrada konzulata koja je sačuvana, tu je bio smešten turski konzulat tokom prve decenije oslobođenja grada od Turaka. Do skoro je postojala i zgrada Austro- Ugraskog konzulata, ali je ona porušena zbog podizanja novogradnje. Zbog toga je ova kuća jedan vredan spomenik iz tog doba koja pored karakteristične arhitekture poseduje i istorijsku vrednost”, kazao je Stošić.
Kako je dodao, ova kuća je dosta očuvana, to je prizemna kuća većeg gabrita sa izbačenim doksatom na drvenim stubovima. Unutrašnjost objekta se sastoji od centralnog hola, dve veće gostinske sobe u prednjem delu i tri manje u zadnjem delu. Kuća je pokrivena ćeramidom, a potkrovlje je naglašeno izbačenom strejom što je tipično za bogatije objekte iz tog perioda.
Arhitekta Hadži Ivan Redi kazao je da je naša hronična nebriga prema kulturnom nasleđu dovela do toga da kuća u kojoj je bio turski konzulat bude u očajanom stanju pre nego da dobije novog vlasnika.
“Turski konzulat je bio u skoro raspadnutom stanju, sada je neko kupio tu kuću, i ona je remodelovana i osavremenjena. Zadržana je ta osnovna forma, podseća na kuće iz tog doba, ali je suštinski promenjena”, kazao je Redi.
On dodaje, da je nijedna od zaštićenih kuća nije sačuvala svoj izgled iz tog vremena, osim kuće Mišićevih, jer one sada služe drugoj nameni.
“Sa jedne strane dobro je da su one obnovljene, ali je loše što su izgubile svoju autentičnost”, kazao je Redi.
Prema njegovim rećima, kuća poznata kao “turska ambasada” je od velikog istorijskog i kulturnog značaja za Niš.
Tekst je deo projekta „Gde prošlost susreće budućnost“ koji je podržan od strane Sekretarijata za kulturu i informisanje Grada Niša u okviru raspodele sredstava za finansiranje proizvodnje medijskih sadržaja u 2019. godini.
Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.
