Niški koncentracioni logor na Crvenom krstu je jedini u Srbiji otvoren za javnost kako bi svedočio o antifašističkoj borbi. Logor je osnovan pre sedam i po decenija, a 14. septembra Narodni muzej u Nišu će polaganjem venaca i prigodinim programom obeležiti ovu godišnjicu.
Koncentracioni logor na Crvenom krstu predstavlja jedan od malobrojnih sačuvanih fašističkih logora u Evropi, koji na autentičan način i danas svedoči o stradanju srpskog, romskog i jevrejskog stanovništva, komunista, brojnih simpatizera narodnooslobodilačkog pokreta i partizana, koji su bili zatvoreni u njemu tokom nemačke okupacije Srbije od 1941. godine do 1944. godine.
Program obeležavanja godišnjice osnivanja Logora počinje u sredu, 14. septmebra u 12 sati himnom Srbije u izvođenju Ženskog hora SKC-a pod dirigentskom palicom Ivane Mirović. Sledi potom kratak pregled istorijata Logora te otvaranje izložbe učenika Doma učenika srednjih škola.
„Skupu će se obratiti i Olga Slavković, najstarija logorašica koja će učenicima održati čas istorije. Biće i duhovne muzika, a čuče se i tonovi jervrejske pesme u izvođenju Ženskog hora SKC-a uz klavirsku pratnju Jovane Dodić“, saopštavaju iz niškog Narodnog muzeja.
Kompleks logora smešten je na površini od 7 hektara i ograđen je visokim zidom i bodljikavom žicom. Sastoji se od glavne logorske zgrade, dve pomoćne prizemne zgrade, dva tornja, 2 osmatračnice, stražare i česme. U glavnoj logorskoj zgradi nalazile su se prostorije u kojima su živeli logoraši, prostorija za smeštaj straže i saslušanja, ambulanta, berbernica kao i 10 samica bez prozora, sa podom od betona i otvorom na krovu za osvetljenje i ventilaciju. Jedna od samica nije imala ni ventilacioni otvor.
12. februara 1967. godine na dvedesetpetogodišnjicu bekstva logoraša, prostor logora je pretvoren u Spomen-muzej »12.februar»
Prvobitno, zgrada je izgrađena 1930. godine za potrebe vojne kasarne na Crvenom krstu, ali je već na samom početku rata, aprila 1941. godine bodljikavom žicom izdvojena iz kruga kasarne i pretvorena u logor. Tokom II svetskog rata kroz logor je prošlo oko 30.000 ljudi, od kojih je preko 10.000 streljano na obližnjem brdu Bubnju.
Foto: Turistička organizacija Niša
Jedna od činjenica koje ovaj logor izdvaja od ostalih, je ta da je iz ovog logora 12. februara 1942. godine izvedeno masovno bekstvo logoraša. Od 147 logoraša koji su pokušali bekstvo, uspelo je da pobegne njih 105, dok je njih 82 poginulo tokom bekstva. Nakon ovog i još jednog uspešnog bekstva decembra iste godine, ovaj logor postaje pravi logor smrti.
Dragi čitaoci, ako želite da budete u toku i saznate prvi najnovije vesti iz Niša, preuzmite aplikaciju Niške Vesti za Android ili iPhone.
